Historia Związkowego Klubu Strzeleckiego – Warszawa
Wykorzystując powstałe możliwości (“odwilż” w 1956 roku) grupa wybitnych przedwojennych warszawskich działaczy strzeleckich, wśród nich: dr Zbigniew Korolkiewicz, Wilhelm Auterhoff, Michał Golański, Felicja Pazdejowa, Władysław Pazdej, Roman Zieliński, korzystając z przedwojennych wzorców, w oparciu o przedwojenne prawo o stowarzyszeniach, założyła w końcu 1956 roku pierwszy po wojnie i przez wiele lat jedyny w Polsce samodzielny klub strzelecki, który przyjął nazwę Związkowy Klub Strzelecki – Warszawa. Nazwa Klubu nie wzięła się przypadkowo. W Klubie związali się działacze i zawodnicy z kilku sekcji strzeleckich istniejących przy klubach sportowych rozproszonych w różnych miejscach Warszawy.
Klub został zarejestrowany przez Sąd na początku 1957 roku i w początkowym okresie miał siedzibę na terenie obecnego klubu sportowego Spójnia przy Wybrzeży Gdyńskim. W 1967 roku strzelnica została zlikwidowana, a Klub otrzymał nową lokalizację przy ul. Marymonckiej. Budowa ruszyła na początku lat siedemdziesiątych. Obiekt został zaprojektowany na wzór strzelnicy olimpijskiej w Monachium. Niestety, po kilku latach prace zostały zatrzymane, głównie ze względu na brak środków finansowych. Jednakże na skutek wytrwałej pracy członków klubu, miłośników strzelectwa, ZKS przetrwał trudne lata.
Godło Klubu jest znakiem czasu powstania jego korzeni. Panowało wówczas powszechne zmęczenie eksponowanych na siłę symboli ówczesnego socjalizmu i tak zwanym socrealizmem. W herbie Klubu odcięto się od tej symboliki przypominając za to profil odsłoniętego tuż przed wojną pomnika warszawskiej Syreny. Warto zauważyć, że w herbie nie użyto żadnego odcienia barwy mogącej kojarzyć się z panującym wtedy ustrojem.
Pierwszym Prezesem został wybrany dr Zbigniew Korolkiewicz, znany działacz łowiecki, oficer z kampanii wrześniowej. Piastował funkcję Prezesa Klubu do roku 1977.
Pozostali Prezesi ZKS Warszawa:
-
- Wilhelm Auterhoff 1977 – 1997
- Andrzej Chrzanowski 1997 –1999
- Zygmunt Trzebiatowski IV 2000 – IX 2000
- Tomasz Kostuch 2000 – 2004
- Jan Staniszewski 2004 –2008
- Karol Lausz 2008 – 2009
- Michał Maryniak 2009-2013
- Eugeniusz Bednarz 2013-2023
- Radosław Morek od 2023
Finansowanie
Założyciele Klubu mieli od samego początku ważne zadanie zapewnienia odpowiedniego finansowania. W początkowym okresie działalności klubowej głównym sponsorem była Spółdzielnia “Jedność Łowiecka”. Później skromne dotacje budżetowe płynęły do Klubu poprzez Związek Zawodowy Metalowców a następnie Związek Zawodowy Pracowników Handlu i Spółdzielczości. Nasz Klub był w dużo trudniejszej sytuacji niż sekcje strzeleckie klubów wojskowych i milicyjnych mogące czerpać z dużych budżetów ich macierzystych pionów. Obecnie Klub finansowany jest ze składek członkowskich oraz dotacji miasta.
Sport
Założycielami Klubu byli wieloletni znawcy i miłośnicy strzelectwa. Liczne ich grono miało licencje sędziowskie Polskiego Związku Strzelectwa Sportowego, kilkoro było nawet sędziami klasy państwowej a wśród nich znani z sędziowania na najważniejszych zawodach strzeleckich w Polsce: wieloletni przewodniczący Kolegium Sędziów PZSS Stanisław Proga, Felicja Pazdejowa, Teresa Nowak (Cywińska), Lucyna Nitychoruk, Tadeusz Nitychoruk, Sylwester Cywiński, Władysław Pazdej.
Niemal od momentu swojego powstania ZKS miał ambicję aby wyraźnie zaistnieć w rywalizacji sportowej najpierw na terenie Warszawy a wkrótce potem w Polsce i nawet zdobyć uznanie za granicą
Rzutki
Pierwszymi zawodnikami była liczna grupa myśliwych uprawiających strzelanie do rzutków, a dokładnie konkurencję olimpijską “trap”, a następnie “skeet”.
Byli to zawodnicy z likwidowanych klubów sportowych: Stal (W. Auterhoff, Z. Haron, L. Kalinowski, O. Korolkiewicz, J. Łopuszyński, A. Szmurło, Z. Zakrzewski), Kolejarz (M. Frączak), Budowlani Łódź (A. Smelczyński), Lotnik (W. Wilson) … i wielu innych, których niestety nazwisk nie pamiętam.
Niektórzy z nich czynnie przeżyli wojnę obronną 39 roku, brali udział w powstaniu warszawskim. Tworzyli zgraną grupę nieustępliwych zarówno na “standach” strzeleckich jak w życiu prywatnym. Wspólnie budowali strzelnicę śrutowo-myśliwską na Bielanach (na terenach obecnego Hutnika), gdzie najczęściej trenowali pod nadzorem trenera dr Zb. Korolkiewicza, który przez długie lata był także trenerem kadry narodowej.
Na Bielanach trenował też CWKS z dawnymi sławami: indywidualny mistrz świata z 1936 roku J. Kiszkurno, wspólny z nim drużynowy mistrz świata W. Ziegenhirte z 1938 roku, R. Feil oraz młodzi stosunkowo oficerowie ludowego WP. Jednyn z nich był syn mistrza dr Z. Kiszkurno (olimpijczyk), oraz, jak wówczas mówiono, Łowczy Sztabu Gen. M. Petelicki, ojciec gen. Sł. Petelickiego założyciela i I d-cy Grom.
Mieliśmy zatem dobre wzory, mogliśmy liczyć na pomoc, dyskusję i podpatrywać strzelców o światowym poziomie (ja wtedy dopiero zaczynałem strzelać z … wiatrówki).
Klub rozwijał się, przychodzili nowi zawodnicy (K. Fistek, W. Auterhoff, H. Osuchowski, Z. Fistek, P. Waślicki, L. Szlaps, J. Sikorski, T. Łącki, L. Lewartowski – z WKS Wawel Kraków, St. Truszkowski, D. Truszkowska, Z. Lewartowski, Oświecimski, M. Ziółkowski, K. Lissowski, J. Pączkiewicz), trenerem skeetu został Olgierd Korolkiewicz, a trapu Wilhelm Auterhoff.
Mieliśmy też sędziów klasy międzynarodowej Zbigniewa Korolkiewicza i Wilhelma Auterhoff, którzy prowadzili i sędziowali największe imprezy w kraju i za granicą.
Nasi śrutowi zawodnicy zarówno w grupie juniorów, jak i seniorów, zdobywali tytuły mistrzostw Warszawy, Polski, Europy, świata a także najwyższe Olimpijskie, co świadczy o prawidłowym i wysokim poziomie szkolenia.
Dla przykładu podam, że vice mistrzem olimpijskim z Melbourne 1956 roku w trap był dr A. Smelczyński (zdobywając medal był już w CWKS), drużynowym mistrzem świata w skeet był O. Korolkiewicz, mistrzem Europy O. Korolkiewicz, P. Waślicki, a większość z nas była mistrzami Polski, Warszawy i to nierzadko wielokrotnie.
Reprezentowaliśmy Polskę na stendach zagranicznych jako reprezentanci kraju. Mieliśmy serdeczne kontakty międzyklubowe z drużynami z Lubljany, a później z Ptuja ze Słoweni, czy najbardziej trwały z Jagdgesellschaft z Heiligendamm.
Nasi koledzy zdobywali tytuły “Zasłużonego Mistrza Sportu” – tak modne w czasach realnego socjalizmu, czy też byli trenerami reprezantacji zagranicznych, czego przykładem jest Olgierd Korolkiewicz szkolący w latach 1966-1971 włoską kadrę “skeet” Rzym.
W latach osiemdziesiątych ze względu na kryzys ekonomiczny działalność sekcji śrutowej ograniczała się do fundowania zawodnikom … w zasadzie przynależności klubowej niezbędnej do startu w zawodach. Pozostałe koszty pokrywali sami zawodnicy, z zakupem amunicji włącznie. Nie zniechęcało to nas, pozostała co prawda tylko wąska grupa trapu. Skeetowcy przenieśli się do “bogatej” wówczas Legii i tak naprawdę nie odnieśli tam spektakularnych sukcesów. Trap istniał i zdobywał nawet medale na mistrzostwach Polski w roku 1985 i 1986 (Wiesław Auterhoff).
Przyznać trzeba, że pomocy udzielała nam zaprzyjaźniona Legia w osobach: czy to śp. płk J. Kocan, a później płk J. Sikora. Po zamknięciu strzelnicy bielańskiej trenowaliśmy w Rembertowie, a koszty ponoszone przez nas jak na dzisiejsze czasy były symboliczne.
Dalsze pogorszenie sytuacji, brak środków, doprowadził w latach dziewięćdziesiątych do wyprzedaży sprzętu, w tym broni, dla ratowania Klubu i jego terenu, dzisiejszej strzelnicy.
I udało się, mamy pobudowane nowe tory strzeleckie, odtwarzamy majątek Klubu, powstają nowe sekcje strzeleckie.
Nam, byłym zawodnikom śrutu pozostały fotki, które pozwalają nie zapomnieć o przeżytych emocjach i wrażeniach z tamtych niestety odległych już lat.
Wiele faktów umknęło, pozostały sterty dyplomów i pucharów, z których można na szczęście odtworzyć pewne szczegóły i daty.
Większość z opisanych powyżej Kolegów ze względu na wiek już nie uprawia strzelectwa, a niektórzy być może organizują bądź uczestniczą w zabawach strzeleckich u św. Piotra.
Na szczęście nie wszyscy i tak Kolega Hubert Osuchowski aktualnie jest powołany przez ZO PZŁ w Warszawie na szefa Komisji Strzeleckiej i w pewnym sensie “zawiaduje” strzelnicą w Tarczynie, z której ostatnio coraz więcej korzystamy. Dzisiejszy Senior Stefan Truszkowski do dziś dopomaga i służy radą w rozbudowie naszej strzelnicy. Maciej Frączak, który już nie często opuszcza mieszkanie, jest znanym autorytetem w Warszawie w zakresie elaboracji wyczynowej amunicji.
Opracował w 2009r.
nie ustrzegając się być może błędów
Wiesław Auterhoff
od 1958r w ZKS
Pistolet i karabin
Chronologicznie, pierwszym zawodnikiem ZKS został, posiadający legitymację klubową nr 2, strzelający z karabinu i broni myśliwskiej, wtedy jeszcze jako junior, Wiesław Kwaśniewski. Równocześnie z nim w rozgrywanych w tamtych czasach konkurencjach z dowolnego karabinu małokalibrowego na odległości 50m i 100m strzelało kilku seniorów a wśród nich najlepsze wyniki uzyskiwali: Henryk Pawłowski i Tomasz Łaszkiewicz. Była w Klubie liczna grupa zawodników strzelających konkurencję z pistoletu dokładnego na odległość 50m, a każdy z nich był wówczas w wieku około 60 lat! Byli to: Kazimierz Giedroyć, Michał Golański, Władysław Pazdej. Pomimo dostojnego wieku często nawiązywali oni równorzędną rywalizację z dwu a nawet trzykrotnie młodszymi konkurentami. W 1964 roku Michał Golański na wrocławskiej strzelnicy olimpijskiej został Wicemistrzem Polski seniorów w olimpijskiej konkurencji 60 strzałów z pistoletu dowolnego na odległość 50m! Krótko potem zespół pistoleciarzy zasiliła grupa młodszych zawodników, wśród nich: Tadeusz Nitychoruk, Andrzej Durski, Zbigniew Zaleski..
Trenerzy i instruktorzy ZKS wychowali kilkudziesięciu mistrzów i rekordzistów Polski, medalistów mistrzostw Europy i świata oraz olimpijczyków. Na olimpiadzie w Moskwie reprezentując nasz kraj startował zawodnik ZKS- Warszawa Piotr Kosmatko (10 miejsce w konkurencji kdw 60 leżąc). Jako zawodnik naszego Klubu zdobywał medale na mistrzostwach Polski oraz ustanowił kilkanaście krajowych rekordów. W latach 1974 – 1979 był instruktorem a od 1980 do 1991 pełnił funkcję trenera i kierownika szkolenia. Jego zawodnicy to: Renata Mauer-Różanska, Jacek Sulerzycki i wielu innych. Obecnie jest trenerem Kadry Narodowej Hiszpanii.
W ZKS Warszawa pierwsze kroki stawiała Renata Mauer-Różańska, która jako juniorka reprezentując barwy naszego Klubu zdobyła tytuł Mistrza Polski Juniorów oraz Seniorów. Następnie przeniosła się do śląska Wrocław i w jego barwach zdobyła dwa złote i jeden brązowy medal olimpijski, dwa złote medale mistrzostw Europy i dwa wicemistrzostwa świata.
Olimpijczycy:
- Adam Smelczyński
- Renata Mauer
- Piotr Kosmatko
Medaliści Mistrzostw Europy:
- Janusz Kalmus,
- Wiktor Kobyliński,
- Olgierd Korolkiewicz,
- Piotr Waślicki.
- Małgorzata Paćko-Jakubowska.
Złotymi medalistami mistrzostw Polski byli (oprócz wyżej wymienionych):
- Wiesław Auterhoff,
- Juliusz Lewartowski,
- Wilhelmina Linowska-Kobylińska,
- Krystyna Kasprzycka-Malinowska,
- Bożena Mańczak,
- Ewa Morawska,
- Małgorzata Paćko-Jakubowska,
- Jolanta Tołczyk,
- Jacek Sulerzycki,
- Karolina Maraszek,
- Jolanta Kołaczyk,
- Beata Gabryś,
- Małgorzata Słoniewska,
- Marta Czos,
- Krzysztof Graf,
- Stanisław Konieczny,
- Magdalena Marchewka,
- Kamila Krauz;
w sporcie amatorskim:
-
- Grzegorz Nadara,
- Krzysztof Rasiński,
- Marek Narożniak,
- Tadeusz Bartosiak,
- Jacek Skalski
- Sławomir Czauderna (IPSC).
Klub rozwija się dynamicznie, między innymi ze względu na dobre położenie, strzelnice ZKS odwiedza rocznie kilka tysięcy miłośników strzelectwa sportowego. Sekcja wyczynowa szkoli młodych zawodników wygrywających zawody, z mistrzostwami Polski włącznie. Sekcja strzelectwa powszechnego skupia kilkuset członków, którzy osiągają znaczące wyniki w kilkudziesięciu zawodach każdego roku. Natomiast sekcja miłośników dawnej broni rozwija działalność popularyzatorską. Także najmłodsza sekcja strzelectwa dynamicznego (IPSC/IDPA) wzrasta dynamicznie. Ze środków własnych i przy pomocy władz Gminy Warszawa-Bielany powstają nowe, bezpieczne obiekty. Program inwestycyjny został zaplanowany na kilka najbliższych lat.
Powyższy tekst nie wypełnia w całości ponad 50 letniej historii Klubu, zwracamy się do wszystkich posiadających dokumentację fotograficzną, informacje historyczne, o kontakt z biurem ZKS – adres do korespondencji podany jest w zakładce Kontakt .
Podziękowania dla Pana Wiktora Kobylińskiego za pomoc i udostępnienie fotografii ze zbiorów prywatnych.
Opracował: Tadeusz Bartosiak, marzec 2009
